Covid po polsku

COVID
Koronawirus

Łatwe do zrozumienia informacje

Wydanie czwarte

Covid wywarł ogromny wpływ na nasze życie.

Ważne jest, abyśmy wszyscy, w tym osoby z
niepełnosprawnością, mieli dostęp do informacji
o covidzie.

Materiał ten został przygotowany przez Þroskahjálp
we współpracy z Departamentem Zdrowia
i Ministerstwem Zdrowia.

O czym tu rozmawiamy?

· Co to jest covid?
· Jak przenoszony jest covid?
· Jakie są objawy?
· Co robić, jeśli zachorujemy na covid?
· Jakie są specjalne środki ostrożności?
· Jak się izolować?
· Czy istnieją leki na covid?
· Jak zachować ostrożność?

Inne materiały edukacyjne
na temat covidu:

Þroskahjálp napisał więcej materiałów o covidzie
które warto przeczytać.

Kliknij tutaj, aby przeczytać o szczepieniach

To jest dokument PDF.
Otworzy się w nowym oknie.

Co to jest covid?

Covid to wirus
który może wywołać u ludzi ciężką chorobę.

Covid jest bardzo zakaźny.
Covid jest przenoszony między ludźmi.
Niektóre zwierzęta również mogą zachorować.

Jak przenoszony jest covid?

Wirus choroby covid jest zbyt mały
aby można go było zobaczyć.

Jest prawie niewidoczny.
Wirus choroby covid może unosić się w powietrzu
na przykład wtedy, gdy ktoś kaszle lub kicha.
· Dlatego nosimy maseczki.

Wirus choroby covid może znajdować się
na różnych przedmiotach.
Na przykład na klamkach lub przyciskach w windzie.
· Dlatego używamy środków do odkażania rąk.

Jak przenoszony jest covid?

Możemy zakazić się covidem:
· jeśli przebywamy w pobliżu osób, które mają covid,
· jeśli przytulamy innych ludzi,
· jeśli śpimy w tym samym łóżku co inna osoba,
· jeśli przebywamy w tym samym domu.

Maseczki i środki do odkażania rąk pomagają nam:
· nie zarażać się od innych ludzi,
· nie zarażać innych ludzi.

Czy covid jest obserwowany?

Naukowcy badają wirus choroby covid
za pomocą specjalnych urządzeń.

Naukowcy pomagają ustalać zasady
dzięki którym chorzy ludzie nie zarażają innych.

Naukowcy stworzyli leki.
Leki te nazywamy szczepionkami.

Naukowcy obserwują wszystkie zmiany wirusa.

Co się dzieje,
gdy covid się zmienia?

Gdy wirus choroby covid ulega zmianie
może pojawić się wiele odmian covidu.

Ludzie mogą chorować w różny sposób.
Ludzie mogą się zarażać w różny sposób.
Dzieci mogą być bardziej narażone
na zakażenie niż dorośli.

Gdy zmienia się covid mogą zmienić się zasady.
Wtedy będą obowiązywać nowe zasady.
Można też odwołać stare zasady.

Czy covid ma wiele nazw?

Gdy ludzie rozmawiają o covidzie, czasami mówią:
· COVID-19
· koronawirus
· delta
· omikron

Istnieje wiele nazw dla covidu.
Nazwy te pomagają naukowcom
zachować orientację.

Objawy covidu

Co oznacza słowo „objaw”?
Oznacza to, że możemy zobaczyć lub poczuć
że jesteśmy chorzy.

Objawy covidu to:
· kaszel
· gorączka
· ból w kościach
· osłabienie
· słabsze wyczuwanie smaku i zapachu

Objawy covidu

Niektóre osoby chore na covid tracą smak i węch.

Są to typowe objawy covidu.

Jeśli zauważymy że mamy gorszy węch lub smak
musimy powiedzieć o tym lekarzowi.

Skąd ludzie wiedzą,
że chorują na covid?

Testy na covid informują nas, czy mamy wirusa.

Kiedy wykonujemy testy na covid?
· Gdy jesteśmy chorzy.
· Gdy mamy objawy covidu.
· Gdy przebywamy w pobliżu osób które mają covid.
· Gdy przebywamy w tym samym domu co osoby chore na covid.

Wydaje mi się że mam covid

Covid jest chorobą bardzo zakaźną (łatwo się nią zarazić).

Jeśli uważasz że chorujesz na covid:
· noś maseczkę
· wykonaj szybki test antygenowy
· izoluj się od innych ludzi

Zawsze musisz komuś powiedzieć.
· Można zadzwonić do przychodni pod numer 513-1700
· Można porozmawiać z osobami którym się ufa.

Co robią ludzie gdy są chorzy?

Kiedy zachorujemy
musimy zadbać o nasze ciało.

Zostajemy w domu i odpoczywamy.
Pozwalamy ciału odzyskać siły.

Może minąć kilka dni zanim poczujemy się lepiej.
Dlatego ważne jest abyśmy postępowali ostrożnie.

Co ludzie mogą zrobić
jeśli mają chorobę zakaźną?

Gdy chorujemy na chorobę zakaźną
musimy również zadbać o to aby nie zarażać innych.

Dlatego najlepiej nie zbliżać się do innych
dopóki całkowicie nie wyzdrowiejemy.

Covid jest chorobą bardzo zakaźną.
Gdy mamy covid i jesteśmy bardzo chorzy
ważne jest abyśmy nie przebywali w pobliżu innych osób.
Dzięki temu nie zarazimy innych covidem.

Co ludzie mogą zrobić
jeśli mają COVID?

Musimy mieć pewność że osoby chore na covid
nie zarażą innych.

Jeśli mamy covid i jesteśmy bardzo chorzy:
· zostajemy w domu
· staramy się nie spotykać z innymi ludźmi
· staramy się izolować od innych

Jeśli mamy covid i nie czujemy się chorzy:
· przez 5 dni stosujemy specjalne środki ostrożności
· zawsze nosimy maseczkę

Ma covid.
Jest bardzo chory i źle się czuje.
Ma objawy covidu.

Musi zostać w domu.
Stara się nie spotykać z innymi ludźmi.
Najlepiej jest się odizolować.

Ma covid.
Nie czuje się chory.
Nie ma objawów covidu.

Stosuje specjalne środki ostrożności
przez 5 dni.
Może chodzić do pracy i szkoły.
Najlepiej jest zawsze nosić maseczkę.

Co robią osoby z covidem gdy ciężko chorują?

Kiedy jesteśmy naprawdę chorzy musimy zostać w domu.

ovid jest chorobą bardzo zakaźną.
Dlatego najlepiej jest gdy możemy być sami.
Dzięki temu nie zarazimy innych covidem.

Nazywamy to „izolowaniem się”.
Główny epidemiolog zaleca aby robić to w przypadku
gdy mamy covid i jesteśmy bardzo chorzy.

Co mogą zrobić osoby
które się izolują?

Gdy mamy covid i jesteśmy bardzo chorzy
możemy izolować się w domu
lub w innym budynku.

Jeśli osoby które z nami mieszkają
też chorują na covid możemy izolować się razem z nimi.
Robimy to, dopóki nie poczujemy się lepiej.

Czego nie robimy
gdy jesteśmy naprawdę chorzy??

Kiedy jesteśmy naprawdę chorzy musimy zostać w domu.
Odpoczywamy i pozwalamy ciału odzyskać siły.

Nie spotykamy się z innymi ludźmi.
Nie widujemy się ze znajomymi ani rodziną.
Nie chodzimy do pracy ani szkoły.
Nie chodzimy na zakupy ani do restauracji.
Nie jeździmy samochodem.
Nie jeździmy autobusem ani taksówką.
Nie chodzimy w miejsca, w których jest dużo ludzi.

Szczególne środki ostrożności

W przypadku covidu stosujemy specjalne środki ostrożności
· i nie są chorzy i nie mają objawów

Może nam się wydawać że nie jesteśmy chorzy.
Ale test na covid mówi że mamy covid.
Dlatego przez 5 dni stosujemy specjalne
środki ostrożności.

Stosujemy je także po tym jak przebywaliśmy
w pobliżu osoby chorej na covid.

Co robimy gdy stosujemy specjalne środki ostrożności??

Możemy chodzić do pracy, szkoły i uprawiać sport.
Zawsze nosimy maseczkę.

Zawsze musimy być ostrożni.
· Nie chodzimy w miejsca, w których jest dużo ludzi.
· Nie wchodzimy do szpitali ani do przychodni.
· Nie spotykamy się z ludźmi chorymi ani bardzo starymi.
· Nie spotykamy się z małymi dziećmi.
· Unikamy chodzenia do sklepu.

Czy każdy chory na covid
ciężko choruje?

Niektórzy ludzie nie chorują zbyt ciężko.
Inni ludzie są bardzo chorzy.

Ludzie silni i zdrowi często chorują lżej.
Często mają wrażenie że są tylko przeziębieni
lub chorzy na grypę.

Osoby, które chorują na inne choroby
mogą bardzo ciężko przechodzić covid.

Wszyscy musimy być ostrożni.

Covid wywarł ogromny wpływ na nasze życie.

Jeżeli się boimy, dobrze jest porozmawiać
z kimś komu ufamy.

Zachęcamy wszystkich do korzystania
z telefonu zaufania Czerwonego Krzyża
pod numerem 1717.

Połączenia są darmowe.

Czy istnieją leki na covid?

Tak, obecnie mamy szczepionki przeciwko covidowi.
Szczepionki są lekami.

Jeśli przyjmiemy te szczepionki:
· jest mniej prawdopodobne że zachorujemy na covid
· jest mniej prawdopodobne że bardzo ciężko
  zachorujemy na covid.

Więcej o szczepionkach można przeczytać
na Auðlesið.is/covid

Pomocne wskazówki

Kiedy kichamy lub kaszlemy:
· twarz przysuwamy do łokcia
· używamy ręczników papierowych
  po czym wyrzucamy je do śmieci
· myjemy ręce mydłem.

Kiedy wykonujemy test na covid?
· Gdy jesteśmy chorzy.
· Gdy mamy objawy covidu.
· Gdy przebywamy w pobliżu osób które mają covid.
· Gdy przebywamy w tym samym domu
  co osoby chore na covid.

Pomocne wskazówki

Nosimy maseczkę.
Utrzymujemy odległość między nami a innymi ludźmi.
Używamy środków do odkażania rąk.

Często i dokładnie myjemy ręce mydłem:
· zawsze przed dotknięciem twarzy
· zawsze przed jedzeniem
· zawsze po powrocie do domu

Jak prawidłowo myć ręce?

Ręce myjemy mydłem
przez 20–30 sekund.

Dobrym pomysłem jest dwukrotne odśpiewanie Sto lat podczas
mycia rąk.

Wtedy wiadomo, że już wystarczająco długo
myliśmy ręce.

29 z 30

Jeżeli potrzebujesz informacji lub porady
zawsze możesz zadzwonić

Þroskahjálp
Islandzkie Stowarzyszenie Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną
tel. 588 9390

30 z 30